Việt Nam nên định nghĩa lại phạm vi và quy mô kinh tế số – Tin Công Nghệ

Đây là quan điểm được công bố bởi Tiến sĩ (TS) Cấn Văn Lực – Chuyên gia kinh tế trưởng Ngân hàng BIDV trong 1 cuộc hội thảo được tổ chức mới đây. Theo đó, TS Cấn Văn Lực cho rằng, tiêu chuẩn và đo lường về kinh tế số ở Việt Nam hiện vẫn còn đại khái. 

Ở phương diện của mình, theo chuyên gia kinh tế trưởng của Ngân hàng BIDV, Bộ TT&TT đã đưa ra tính toán sơ bộ về kinh tế số nhưng chưa đủ, bởi kết quả này mới đo về kinh tế lõi (ICT). Trong khi đó, chuyển đổi số đã và đang xảy ra ở mọi thứ các lĩnh vực trong nền kinh tế. 

Theo TS Cấn Văn Lực, quy mô kinh tế số Việt Nam hiện nay lớn hơn nhiều. Bằng chứng là với ngành ngân hàng, doanh số từ thanh toán số hiện đã chiếm 20% quy mô mảng thị trường này. Trong khi đó, lĩnh vực phải trả số rõ rệt nên được xem như 1 bộ phận của nền kinh tế số. 

TS Cấn Văn Lực gợi ý Việt Nam nên coi lại các chỉ tiêu cũng giống cách đo lường đối với kinh tế số.

Thực tế cho thấy, mỗi cơ quan, dịch vụ lại đang sẵn có 1 cách hiểu cùng 1 cách thống kê riêng về quy mô của nền kinh tế số Việt Nam. 

Theo Sách trắng CNTT Truyền thông năm 2021 của Bộ Thông tin & Truyền thông, tính đến hết năm 2020, tổng lợi nhuận lĩnh vực công nghiệp CNTT – điện tử, viễn thông Việt Nam đang là 124,7 tỷ USD.

Doanh thu này bao gồm mảng công nghiệp phần cứng, điện tử (111 tỷ USD), công nghiệp phần mềm (5,4 tỷ USD), công nghiệp nội dung số (888 triệu USD) và lợi nhuận cửa hàng CNTT (7,3 tỷ USD).

Trong khi đó, tại Tọa đàm cao cấp về Kinh tế số được tổ chức gần đây ở Hà Nội, đại diện Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công thương) từng lấy những chỉ số về phát triển thương mại điện tử để nói lên sự tăng trưởng của kinh tế số Việt Nam. 

Đánh giá của Bộ Công thương cho thấy, từ năm 2016 đến nay, tốc độ tăng trưởng của thương mại điện tử tại Việt Nam là từ 25-30%/năm. Doanh thu B2C của thương mại điện tử Việt Nam đã tăng từ 5 tỷ USD năm 2016 lên thành 11,8 tỷ USD trong năm 2020. 

Đại diện Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số cho rằng, đến năm 2025, quy mô lợi nhuận B2C trong thương mại điện tử Việt Nam là 35 tỷ USD, chiếm khoảng 10% doanh thu bán lẻ trên cả nước.

Thương mại điện tử tại Việt Nam chưa bao giờ phát triển mạnh như hiện nay. Ảnh: Trọng Đạt

Ở phương diện quốc tế, báo cáo của Google, Temasek và Bain & Company lại chỉ nhắc tới nền kinh tế Internet Việt Nam. Theo đó, tổng giá trị nền kinh tế Internet của Việt Nam năm 2021 dự kiến đạt 21 tỷ USD, tăng 31%. 

Dự báo của Google, Temasek và Bain & Company cho thấy, đến năm 2025, toàn bộ nền kinh tế Internet tại Việt Nam sẽ đạt giá trị 57 tỷ USD. Tốc độ tăng trưởng kép hằng năm (CAGR) đạt 29%. 

Với những phương diện trên, cũng có thể có thể thấy vẫn còn có nhiều cách hiểu khác nhau khi nhắc tới câu truyện nền kinh tế số Việt Nam. 

Sau khi tổng hợp dữ liệu từ UNDP, OECD, IMF, cũng đều có thể hiểu kinh tế số đang được nhìn nhận dưới nhiều góc độ khác nhau. Trong đó, kinh tế số nghĩa hẹp chính là lĩnh vực CNTT – Truyền thông. Bao gồm việc sản xuất các thiết bị CNTT (phần cứng, phần mềm), thiết bị bán dẫn, các dịch vụ viễn thông và Internet (nội dung số), giải quyết dữ liệu…

Doanh thu lĩnh vực CNTT – Truyền thông có thể hiểu là quy mô kinh tế số nếu xét theo nghĩa hẹp. Ảnh: Trọng Đạt

Với nghĩa kha khá hẹp, kinh tế số cũng có thể có thể được hiểu cho dù là lĩnh vực CNTT-TT và các ngành nghề, loại hình kinh doanh gắn với công nghệ số (dịch vụ số, các nền tảng trực tuyến, một bộ phận của kinh tế chia sẻ…).

Trong khi đó, kinh tế số nghĩa rộng là tất cả các ngành nghề, lĩnh vực của nền kinh tế được tạo thành và diễn ra trên nền tảng số (kể cả những ngành kinh tế truyền thống).

Kinh tế số xét theo nghĩa rộng còn cả về các ngành nghề, lĩnh vực có áp dụng công nghệ số như thương mại điện tử, du ngoạn số, y tế số, nông nghiệp số, dạy dỗ số, chính phủ điện tử…

Trước thực tiễn nan giải này, TS Cấn Văn Lực hiến kế về việc Việt Nam cần có một bài toán đo lường quy mô của cả nền kinh tế số. Trong đó, việc đầu tiên tiên nên làm là phải mang ra khái niệm rõ ràng về độ rộng cũng giống quy mô kinh tế số. 

Trọng Đạt

Kinh tế số, Chuyển đổi số, TMĐT, Thương mại điện tử, Cách mạng Công nghiệp 4.0, ICT Việt Nam, ICT, Kinh tế số là gì, Kinh tế số bao gồm những gì

Nội dung Việt Nam nên định nghĩa lại phạm vi và quy mô kinh tế số – Tin Công Nghệ được tổng hợp sưu tầm biên tập bởi: napmucmayintannoi.com. Mọi ý kiến vui lòng gửi Liên Hệ cho napmucmayintannoi.com để điều chỉnh. napmucmayintannoi.com tks.