Tạo lập, củng cố niềm tin số cho cộng đồng – Tin Công Nghệ

Tạo lập niềm tin số – Thách thức khi chuyển đổi số

Bối cảnh đại dịch Covid-19 đã khiến các hoạt động từ làm việc, học tập, giải trí, liên lạc đến thông thương đều diễn ra trực tuyến (online). Môi trường mạng là phương tiện đắc lực cho người dùng trong cuộc sống, nhưng ở kia cũng tiềm ẩn các rủi ro mà cả Chính phủ số, kinh tế số và xã hội số đều phải đối mặt. Rõ ràng, Covid-19 đã và đang thúc đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số và phần mềm công nghệ số trên toàn cầu cũng như tại Việt Nam, nhưng kèm theo với đó là những thức thách lớn nhất về đáp ứng an toàn tin tức mạng cho cuộc chuyển dịch này.

Covid-19 đã đưa đến nhiều thức thách về đảm bảo an toàn tin tức mạng cho cuộc chuyển dịch lên môi trường số. (Ảnh minh họa)

Chỉ riêng trong năm 2021, đã xảy ra hàng loạt vụ lộ lọt dữ liệu cá nhân như: Facebook lộ lọt dữ liệu 500 triệu người sử dụng hồi tháng 4; Vụ lộ lọt cơ sở dữ liệu căn cước của toàn bộ 45 triệu dân Argentina vào tháng 9; hay vụ việc dữ liệu của 5 triệu người sử dụng ô tô Việt Nam bị rao bán trên web đen cũng trong tháng 9/2021…

Cùng với đó, số lượng những vụ lừa đảo trực tuyến cũng gia tăng mạnh trong giai đoạn ảnh hưởng dịch bệnh Covid. Theo hoạch toán của Cục An toàn thông tin – Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT), chỉ riêng trong tháng 10/2021, đã có hơn 1 triệu người Việt Nam, chiếm gần 16% người dùng Internet Việt Nam truy cập phải các trang web lừa đảo, độc hại. Nếu thế giới có khoảng 2 triệu website lừa đảo, thì riêng Việt Nam từ tháng 12/2020 đến 11/2021 đã có tới 816 website lừa đảo giả mạo ngân hàng.

Lộ lọt dữ liệu cá nhân, người sử dụng các dịch vụ trực tuyến bị lừa đảo chiếm đoạt tài sản đã phần nào làm cho người dân mích lòng tin, gây nguy hại tới chương trình chuyển đổi số. Thực tế điều đó từng xảy ra ở Singapore năm 2017: Chính phủ đảo quốc sư tử đã phải tạm dừng các dự án công nghệ thông tin có sử dụng dữ liệu cá nhân trong khoảng 6 tháng để xem xét lại toàn bộ các vấn đề bảo mật khi lộ hồ sơ sức khỏe của 1,5 triệu người dân.

Từ kinh nghiệm quốc tế, Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng trong phát biểu tại sự kiện Ngày An toàn thông tin Việt Nam năm 2021 cũng từng chỉ rõ: Trong 3 năm, 5 năm tới đây sẽ là giai đoạn quyết định thành bại của quá trình chuyển đổi số quốc gia. An toàn tin tức mạng là điều kiện tiền đề để chuyển đổi số thành công.

Lãnh đạo Bộ TT&TT cũng đã nhiều đợt nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tạo dựng niềm tin số, giúp người dân và toàn xã hội tin tưởng chuyển dịch các hoạt động từ môi trường truyền thống lên không gian mạng: “Nhiệm vụ quan trọng nhất với các người làm an toàn, an ninh mạng trong giai đoạn hiện giờ là củng cố, tạo lập niềm tin số cho xã hội khi tham dự các hoạt động trên không gian mạng; từ đó xúc tiến Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số phát triển ”.

Xây dựng không gian mạng Việt Nam an toàn

Theo phân tích của đại diện Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia (NCSC), Cục An toàn thông tin: Có 4 “từ khóa” chính cho niềm tin số của người dùng khi sử dụng công ty trực tuyến của 1 cơ quan, tổ chức, đó là: An toàn thông tin, Quyền riêng tư/kiểm soát dữ liệu; Giá trị, lợi ích mang lại; Tính sẵn sàng chịu trách nhiệm, cách ứng phó, giải trình trong tình huống bị tấn công.

Vì thế, để củng cố và tạo dựng niềm tin số cho người dùng Internet Việt Nam, cần thiết sự liên kết, sát cánh giữa 3 bên gồm: Nhà nước – Các bộ phận chính phủ trong các lĩnh vực khác nhau; Doanh nghiệp cung cấp sản phẩm, dịch vụ an toàn thông tin; Doanh nghiệp, công ty cung cấp trung tâm trên môi trường số.

“Các cơ quan, doanh nghiệp xác định chúng ta đang đi trên cùng một con thuyền. Khi đó, trách nhiệm của chúng ta với công tác đáp ứng an toàn tin tức trên không gian mạng sẽ cao hơn, người sử dụng cũng sẽ tin tưởng, yên tâm hơn với các cửa hàng trực tuyến được cung cấp” , đại diện NCSC cho hay.

Với ý kiến đó, thời gian qua, Cục An toàn thông tin đã phối phù hợp với những cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp để triển khai nhiều biện pháp để bảo quản người dân, doanh nghiệp, cùng theo đó đảm bảo không gian mạng Việt Nam an toàn, lành mạnh. Cụ thể, để góp phần nâng cao ý thức về an toàn tin tức mạng cho người dùng, bên cạnh việc đều đều có cảnh báo về các nguy cơ tấn công mạng, Cục An toàn thông tin đã phát hành “Cẩm nang bảo hiểm an toàn tin tức trong đại dịch Covid-19”. Cẩm nang này chỉ dẫn các chuyên môn người sử dụng càng phải có để làm việc từ xa,  học trực tuyến và thư giãn an toàn, giúp người sử dụng Internet cũng có thể bảo hiểm an toàn thông tin khi kết nối trực tuyến. Tính đến tháng 12/2021, đã có trên 70.000 lượt truy cập để tải cẩm nang.

Trong năm 2021, Cổng tin tức khonggianmang.vn cũng tiếp tục được phát triển, cung cấp hàng loạt giải pháp kỹ thuật, cùng theo đó chỉ dẫn việc đáp ứng an toàn thông tin cho những cơ quan, tổ chức và người dùng cá nhân khi tham dự môi trường mạng. Trong đó cũng có thể có thể kể đến các công cụ như: Kiểm tra tập tin độc hại, nhận diện mã độc tống tiền, kiểm tra website lừa đảo, kiểm tra lộ lọt tin tức tài khoản cá nhân…

Được Cục An toàn thông tin chính thức cho ra mắt từ tháng 6/2021, hệ sinh thái Tín nhiệm mạng – một lá chắn khác về an toàn thông tin – cũng hướng đến mục tiêu bảo vệ người dân trên môi trường mạng, kiến lập niềm tin số cho sản phẩm, đơn vị của các cơ quan, tổ chức, thúc đẩy không gian mạng Việt Nam phát triển an toàn, lành mạnh. Tính đến tháng 12/2021, đã có 2.534 website được đánh giá và gắn nhãn tin tưởng mạng.

Khẳng định bảo hiểm an toàn cho người dân là một nhiệm vụ trọng tâm, Cục trưởng Cục An toàn thông tin Nguyễn Thành Phúc cho biết, trong năm tới, nhiều biện pháp sẽ được tập trung triển khai như: Tổ chức chiến dịch tuyên truyền nâng cao ý thức về an toàn thông tin cho toàn thể cộng đồng do Bộ TT&TT chủ trì, điều phối, có sự tham gia trực diện của các bộ, ngành, địa phương và huy động sức mạnh của các doanh nghiệp ICT lớn; Phát triển nền tảng hỗ trợ bảo vệ trẻ nhỏ trên không gian mạng; Tiếp tục phát triển Cổng khonggianmang.vn trở thành điểm đến của người dân mỗi khi cần hoặc gặp vấn đề về an toàn thông tin; Mở rộng gắn nhãn tín nhiệm mạng cho những website, nhất là website của các ngân hàng, tổ chức tài chính…

Vân Anh (Bài đăng trên Bưu điện Việt Nam số Tết 2022)

chuyển đổi số, Covid-19, an toàn thông tin

Nội dung Tạo lập, củng cố niềm tin số cho cộng đồng – Tin Công Nghệ được tổng hợp sưu tầm biên tập bởi: napmucmayintannoi.com. Mọi ý kiến vui lòng gửi Liên Hệ cho napmucmayintannoi.com để điều chỉnh. napmucmayintannoi.com tks.