‘Hồ sơ Facebook’ vạch trần mảng tối xấu xí của mạng xã hội lớn nhất hành tinh – Tin Công Nghệ

Facebook liên tiếp hứng chịu chỉ trích trong những năm qua vì vai trò trong phát tán tin giả, đặc biệt liên quan tới bầu cử Mỹ năm 2016. Hai tháng vừa qua, đơn vị lại lâm vào 1 cuộc khủng hoảng mới, bắt nguồn từ cựu chuyên viên Frances Haugen.

Lời khai của bà Haugen vạch trần những mảng tối trong nội bộ Facebook. Không chỉ có vậy, liên minh 17 tờ báo lớn của Mỹ đã phối hợp, coi xét và đưa tin dựa theo tư liệu mà bà Haugen cung cấp.

Facebook lắc đầu tố giác của bà Haugen. CEO Mark Zuckerberg thậm chí còn viết một bài dài 1.300 chữ ám chỉ tài liệu chỉ được trích dẫn những đoạn gây hiểu lầm cho mạng xã hội.

Dưới đây là một số thông tin đáng chú ý từ “Hồ sơ Facebook”:

Phát tán tin giả

Bà Haugen tố giác “Facebook gạt gẫm các nhà đầu tư và công chúng về vai trò của nó trong gây nên tin tức sai lệch và chủ nghĩa cực đoan bạo lực liên quan tới cuộc bầu cử Mỹ 2020 và cuộc bạo loạn ngày 6/1”.

Một trong những tư liệu nêu chi tiết nghiên cứu tháng 6/2019 có tên “Hành trình của Carol đến Qanon”. Trong đó, Facebook mở tài khoản cho Carol Smith – một người mẹ 41 tuổi theo Đảng bảo thủ không có thật – để coi xét tác động của các thuật toán trang (page) và nhóm (group). Sau khi “Carol” theo dõi một số trang tick xanh của những nhân vật Đảng bảo thủ như Fox News, cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump, chỉ mất hai ngày, thuật toán đã gợi ý bà theo dõi trang QAnon, một tổ chức thuyết thủ đoạn khét tiếng.

Một tư liệu khác trình bày nghiên cứu thực hiện sau cuộc bạo loạn Đồi Capitol 6/1, cho là Facebook đúng ra có thể làm không ít điều hơn để ngăn chặn vụ việc.

Đáp lại, người phát ngôn Facebook khẳng định trách nhiệm của vụ bạo loạn thuộc sở hữu những người tiến công Đồi Capitol và những ai kích động họ.

Thiếu bổ trợ trên toàn cầu

Theo tài liệu mà bà Haugen cung cấp, có sự chênh lệch về năng lực chống lại phát ngôn thù hận và tin giả tại những nước như Myanmar, Afghanistan, Ấn Độ, Ethiopia và phần lớn khu vực Trung Đông so với phần còn sót lại của thế giới. Đây là chỗ nhiều ngôn ngữ địa phương chưa được cập nhật.

Dù nền tảng của Facebook bổ trợ hơn 100 ngôn ngữ, nhóm quản trị nội dung ngoài nước chỉ kể cả 15.000 người đánh giá nội dung bằng 70 thứ tiếng tại hơn 20 địa điểm khắp thế giới.

Chẳng hạn, tại Ấn Độ – thị trường đông người sử dụng Facebook nhất, Facebook không có bộ lọc phát ngôn thù hận cho tiếng Hindi hay Bengali dù có hơn 600 triệu người nói tiếng này. Các nhà nghiên cứu Facebook thừa nhận điều ấy cùng nghĩa nhiều nội dung không bao giờ bị đánh dấu hay có động thái phù hợp.

Tuy nhiên, người phát ngôn Facebook cho biết, công ty đã bổ sung bộ lọc phát ngôn thù hận cho tiếng Hindi vào năm 2018, Bengali năm 2020, Tamil và Urdu thời gian gần đây.

Ngoài ra, Giám đốc Chính sách Nhân quyền Facebook, Miranda Sissons, chia sẻ công ty có quy trình đánh giá và ưu ái những nước có nguy cơ bạo lực và ảnh hưởng đỉnh cao ngoài đời. Họ sẽ triển khai bổ trợ theo từng nước khi cần thiết.

Buôn người

Facebook ý thức được các kẻ buôn người lợi dụng nền tảng ít nhất từ năm 2018, nhưng lại gặp khó khăn trong quản lý nội dung liên quan, theo tư liệu mà CNN có được.

Tài liệu nội bộ tháng 9/2019 nhắc đến cuộc thanh tra của Facebook, trong đó có đoạn các đối tượng trong đường dây buôn người sử dụng Facebook, Instagram, Page, Messenger và WhatsApp.

Các tư liệu khác miêu tả lại qui trình các nhà nghiên cứu Facebook đánh dấu và xóa bỏ các tài khoản Instagram dùng để làm buôn người, vạch ra các giải pháp đã thực hiện để xử lý vấn đề, bao gồm gỡ một số hashtag. Dù vậy, CNN phát giác một số tài khoản Instagram tương tự vẫn hoạt động tuần trước và quảng cáo buôn người. Sau khi CNN liên hệ, Facebook xác nhận các tài khoản phạm luật chính sách và đã xóa tài khoản lẫn bài viết.

Phát ngôn viên Facebook khẳng định trung tâm đã chống lại nạn buôn người trong nhiều năm và mục đích của họ là ngăn chặn bất kỳ kẻ nào muốn khai thác người khác hoạt động trên nền tảng.

Kích động bạo lực

Tài liệu nội bộ chỉ ra Facebook biết rằng, các chiến lược hiện tại không hiệu quả trong việc ngăn chặn phát tán bài viết kích động bạo lực, tại những nước có nguy cơ xung đột, chẳng hạn Ethiopia.

Facebook dựa vào các tổ chức xác minh bên thứ ba để xác định, đánh giá và xếp thứ hạng thông tin sai sự thật trên nền tảng bằng công cụ nội bộ. Theo đó, Ethiopia, quốc gia xảy ra nội chiến năm ngoái, nằm trong những các nước có nguy cơ cao nhất. Báo cáo của Facebook cho biết, các tổ chức vũ khí ở đây đã dùng Facebook để kích động bạo lực, ngăn chặn người thiểu số.

Đây không phải lần đầu Facebook bị chỉ trích vì vai trò trong cổ động phát ngôn thù địch, bạo lực. Sau khi Liên Hợp Quốc phê phán Facebook trong cuộc khủng hoảng Myanmar năm 2018, dịch vụ đã công nhận chưa làm hết sức để ngăn chặn và ông Zuckerberg cũng hứa hẹn sẽ tăng cường nỗ lực quản trị của Facebook.

Dù vậy, bà Haugen bảo rằng “Myanmar và Ethiopia chỉ là chương mở đầu”.

Người phát ngôn Facebook cho biết, công ty đã đầu tư 13 tỷ USD và 40.000 người cho an toàn và bảo mật trên nền tảng, cũng như có hơn 80 đối tác trong chương trình xác thực thông tin.

Tác động lên trẻ vị thành niên

Theo các tài liệu, Facebook chủ động gia tăng nền tảng người dùng trẻ tuổi, ngay khi khi nghiên cứu nội bộ gợi ý các nền tảng của nó, nhất là Instagram, gây hiệu ứng tiêu cực lên sức khỏe tinh thần và hạnh phúc của người dùng.

Facebook vận dụng nhiều chiến lược để người trẻ chọn lựa Facebook làm nền tảng ưu ái khi kết nối mọi người và sở thích. Chúng bao gồm thay đổi thiết kế và điều hướng căn bản để cho người sử dụng cảm thấy gần gũi, thư giãn hơn.

Tuy nhiên, theo Thời báo Phố Wall, các nền tảng của Facebook “khiến vấn đề hình ảnh cơ thể trở nên xấu hơn với 1 trong 3 bé gái. Nghiên cứu nội bộ cũng phát hiện Instagram khiến các bé gái nghĩ nhiều hơn về tự sát, làm đau bản thân hay nhịn ăn.

Đáp lại, Giám đốc Chính sách công Instagram, Karina Newton, công nhận một số điểm, song khẳng định Thời báo Phố Wall chỉ tập trung vào vài phần của báo cáo và đưa tin tiêu cực.

Thuật toán thổi bùng chia rẽ

Năm 2018, Facebook điều tiết thuật toán Bảng tin để tập trung vào các “tương tác xã hội có ý nghĩa”. Dù vậy, theo tài liệu nội bộ mà CNN có được, không lâu sau thay đổi này, sự giận dữ và chia rẽ trên mạng lại được thổi bùng.

Phân tích 14 nhà xuất bản trên Facebook vào cuối năm 2018 cho thấy, càng nhiều bình luận tiêu cực, bài viết càng được bấm chuột nhiều hơn. Một nhân viên Facebook viết: “Cơ chế nền tảng của chúng ta không trung lập”.

Du Lam   (Theo CNN)

facebook, mạng xã hội, hồ sơ facebook, người tố giác facebook, bê bối facebook

Nội dung ‘Hồ sơ Facebook’ vạch trần mảng tối xấu xí của mạng xã hội lớn nhất hành tinh – Tin Công Nghệ được tổng hợp sưu tầm biên tập bởi: napmucmayintannoi.com. Mọi ý kiến vui lòng gửi Liên Hệ cho napmucmayintannoi.com để điều chỉnh. napmucmayintannoi.com tks.