Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng phát biểu tại Hội thảo – Triển lãm quốc tế Ngày ATTT Việt Nam 2021 – Tin Công Nghệ

Muốn an toàn thì phải nhận thức về sự không an toàn. Trung bình mỗi năm, mỗi người trên thế giới bị 3-4 cuộc tiến công mạng. Càng ý thức cao về sự không an toàn thì càng an toàn.

Chúng ta có trên 90 triệu máy điện thoại thông minh, hàng chục triệu PC, laptop, máy tính bảng. Nhưng đa số các thiết bị cá nhân này chưa được cài phần mềm bảo vệ. Chúng ta có gần 3 triệu camera và đã có các hình ảnh riêng tư bị lộ lọt trên mạng. Rất nhiều camera chưa được đánh giá an toàn thông tin và chưa được cài đặt chức năng bảo mật.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng tuyên bố tại Hội thảo – Triển lãm nước ngoài Ngày ATTT Việt Nam 2021

Trên thế giới, mới có 60% dự án phát triển ứng dụng áp dụng quy trình Phát triển – An toàn thông tin – Vận hành. Ở Việt Nam, con số này còn thấp hơn nhiều. Vì thế mà còn rất nhiều những lỗi lập trình sơ đẳng đã gây mất an toàn thông tin nghiêm trọng. Nếu những phần mềm này là các nền tảng số quốc gia thì hậu quả là rất lớn.

Lừa đảo trực tuyến tăng mạnh trong thời kì Covid vừa đây khi chuyển đổi số được thúc đẩy. Thế giới có hơn 2 triệu website lừa đảo. Ở Việt Nam, từ tháng 12/2020 đến tháng 11/2021, Cục An toàn thông tin đã phát giác và xử lý 816 website lừa đảo giả mạo ngân hàng.

Nhưng muốn an toàn thì phải dùng nhiều hơn chứ không phải cấm dùng hay dùng ít đi. Lộ lọt tin tức vẫn cũng có thể xảy ra. Nhưng cách tốt nhất để giảm thiểu rủi ro lại là tăng cường sử dụng công nghệ số chứ không phải là không dùng. Vì chúng ta chẳng thể cấm dùng và cũng phải thông qua dùng thì việc mới thể hiện ra và từ đấy mà hoàn thiện. Các quốc gia phát triển có khả năng chống chọi tốt hơn là do họ đã sử dụng sớm hơn, vấn đề thể hiện sớm hơn và hệ thống được hoàn thiện sớm hơn. Đi đầu về sử dụng công nghệ số và luôn quan tâm đến an toàn thông tin mới là cách tiếp cận đúng. Sợ hãi mà cấm dùng thì tụt hậu, nỗi sợ thì vẫn còn đó và ngày 1 lớn hơn.

Muốn an toàn thì cũng phải chấp nhận rủi ro. Gần đây có câu truyện lộ lọt thông tin của các nền tảng số. Cũng không phải gần đây mà là lúc nào cũng có. Nước lớn, nước bé, nước đã phát triển, nước đang phát triển, trung tâm to, trung tâm nhỏ đều có cả. Nó cũng giống như trong đời sống thực, luôn có trộm cắp, luôn có rủi ro. Và không có không may bằng không. Chỉ có quản lý không may để rủi ro ở mức chấp nhận được. Quản lý rủi ro cũng đi cùng chi phí. Rủi ro thấp đi với kinh phí cao. Bởi thế mà cần phải có câu truyện tính toán cấp bậc an toàn thông tin phù hợp cho mỗi hệ thống CNTT. Đây là câu truyện mang tính toàn cầu. Một con số gợi ý về kinh phí cho an toàn thông tin là 10% của tổng chi cho hệ thống CNTT. Bộ TT&TT đã mang ra khuyến cáo về mô hình 4 lớp để bảo vệ hệ thống CNTT, bao gồm nhân công tại chỗ, bảo vệ của doanh nghiệp chuyên trách về an toàn thông tin, kiểm tra tuân thủ của doanh nghiệp kiểm toán an toàn thông tin và giám sát của Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia.

Muốn an toàn thì phải có những mặt hàng an toàn tin tức Make in Vietnam. Chuyển đổi số quốc gia là toàn dân và toàn diện, là tất cả các ngành, các lĩnh vực và mọi người dân. Và vì vậy mà thị trường là vô cùng rộng lớn, là cơ hội cho các doanh nghiệp an toàn thông tin mạng phát triển. Bảo vệ Việt Nam thì tốt nhất vẫn chính là vũ trang Việt Nam và theo phương pháp Việt Nam. Người Việt Nam có cảm nhận ra an toàn khi chuyển đổi số hay không là lệ thuộc vào các nền tảng số Việt Nam có tính an toàn cao, phụ thuộc vào sự bảo quản của các doanh nghiệp an toàn thông tin Việt Nam.

Muốn an toàn thì mọi phần mềm, mọi nền tảng số quốc gia phải được phát triển an toàn, được đánh giá an toàn và được sử dụng an toàn. An toàn phải được xuất hiện trong mỗi khâu, từ phát triển đến đánh giá và đến sử dụng. Không được nghĩ nhẹ ở bất kể khâu nào. Tất cả những khâu này phải tuân theo một số chuẩn về an toàn thông tin. Cục An toàn tin tức của Bộ TT&TT phải phát hành các chuẩn này và tổ chức đánh giá. Chúng ta cũng từng chủ động thêm một khâu nữa, đó là Bug Bounty, nghĩa là kêu gọi các chuyên gia tiếp tục phát hiện lỗ hổng bảo mật sau khi đã đưa phần mềm vào sử dụng. Hàng năm, Việt Nam sẽ vinh danh top 50 chuyên gia bảo mật có đóng góp cho chuyện phát giác lỗ hổng bảo mật của các nền tảng số quốc gia.

Muốn an toàn thì những nền tảng số đang trong giai đoạn phát triển nhưng đã thu thập dữ liệu cá nhân phải được xử sự như một nền tảng đã dẫn vào sử dụng. Tức là thử phải như thật.

Về an toàn dữ liệu thì phải đặc biệt đảm bảo an toàn cho những dữ liệu thay đổi, tức là các dữ liệu cá nhân được chào đời từng ngày, từng giờ.

Muốn an toàn thì phải hợp tác quốc tế. Bởi vì, Internet, không gian mạng là toàn cầu. Chỉ có sự chung tay toàn cầu thì không gian mạng mới an toàn.

Truyền thường thì xuyên, liên tục về an toàn thông tin đến mọi người dân, mọi tổ chức là điều kiện tiên quyết về đảm bảo an toàn thông tin. Trong thế giới thực mỗi nhà đều có cái cửa, cái khoá thì trong thế giới số mỗi thiết bị truy cập, mỗi kho dữ liệu của mỗi người cũng phải có cái cửa, cái khoá. Nhưng để điều nhỏ nhoi này trở thành thói quen hàng ngày của mọi người thì lại là một chặng đường dài của ý thức và có vai trò quan trọng của truyền thông.

Muốn an toàn thì phải làm cho chuyển đổi số quốc gia an toàn. Chuyển đổi số quốc gia cho dù là chính phủ số, kinh tế số và xã hội số. Ngày An toàn tin tức năm nay, tôi đòi hỏi nên làm rõ, đảm bảo an toàn tin tức cho những nền tảng số quốc gia như thế nào, đáp ứng an toàn cho những giao dịch điện tử, đảm bảo an toàn cho những thiết bị truy cập Internet của người dân. Không chỉ là ý thức nữa mà cần là làm như làm sao một cách thiết thực, hiệu quả.

Covid-19 là một thảm hoạ toàn cầu. Nhưng nó cũng dạy cho chúng ta những bài học về an toàn thông tin.

Thứ nhất, mỗi giây đều có mức giá trị. Do dự, chậm trễ trong bệnh dịch sẽ làm lây truyền theo cấp số nhân. Một tổ chức bị tiến công mạng mà chậm công bố, cảnh báo thì cũng có thể hàng ngàn, hàng vạn tổ chức khác sẽ bị tiến công theo phương pháp tương tự. Vì vậy, chúng ta phải hợp tác, chia sẻ thông tin.

Thứ hai, đừng đợi thảm họa ập đến rồi mới hành động. Lúc thảm hoạ chưa xảy đến là lúc tốt nhất để trang bị cho nó. Chúng ta luôn phải chuẩn bị tinh thần, đề phòng và sẵn sàng cho điều tồi tàn nhất. Phòng bệnh khi nào cũng hơn chữa bệnh. Trong an toàn tin tức mạng, cần chủ động kế hoạch ứng phó, diễn tập thực chiến để cọ sát, có hiểu biết thực tiễn. Và điều ấy cần phải thi hành ở cấp cơ sở, nghĩa là cấp có hệ thống CNTT.

Thứ ba, đảm bảo rằng mọi người đều nhận thức được các dấu hiệu và cách ứng phó. Trong đại dịch, Chính phủ ban bố các triệu chứng bệnh. Người dân có thể đơn giản nhận biết, kịp thời cách ly, xử lý. Trong an toàn tin tức mạng, mọi người dân, tổ chức luôn phải được tuyên truyền để nhận thức được những nguy cơ, mối đe dọa, các dấu hiệu bị tấn công. Được phổ cập công cụ, đơn vị cơ bản để tự bảo vệ. Vượt quá khả năng tự bảo quản thì sẽ có các tổ chức, doanh nghiệp uy tín hỗ trợ, giống như các bệnh viện tuyến trên.

Thứ tư, hiểu biết chống dịch là Nhanh – Nhỏ – Gần – Cơ động. Xét nghiệm nhanh, khoanh vùng nhỏ, điều trị gần và cơ động tiếp ứng nhau. An toàn thông tin thì cũng cơ bản là vậy. Công thức chống dịch thì liên tiếp phát triển, từ 5K rồi đến vắc xin, rồi đến công nghệ, rồi đến nhận thức người dân, rồi đến v.v… Công thức phòng chống tấn công mạng cũng phải liên tục phát triển. Vậy ai sẽ là người tổng kết những kinh nghiệm, công thức này để phổ biến ra toàn dân? Đó phải là Cục An toàn thông tin, là Hiệp hội An toàn thông tin.

Thứ năm, mối đe dọa luôn thay đổi. Trước đây, ít ngờ đâu sẽ được những chủng, những đột biến không trùng lặp của virus Corona. Các chủng mới còn mạnh hơn chủng gốc. Tấn công mạng hay mã độc cũng không ngừng thay đổi và ngày một tinh vi, phức tạp hơn. Sử dụng trí não nhân tạo trong tấn công mạng cũng như 1 loại virus tự biến hóa gen. Nhưng cũng chưa một lần nhân loại lại tạo nên vắc xin nhanh như vậy, nhờ vào công nghệ gen và siêu máy tính. An toàn thông tin cũng có các công nghệ mới nhất để có vắc xin mới.

Cơ hội chuyển đổi số, cũng giống như bất kỳ cơ hội nào, chỉ mang tính thời điểm, nếu không nắm bắt nó sẽ qua đi. Trong 3 năm, 5 năm tới đây sẽ là thời kì quyết định thành bại của qui trình chuyển đổi số quốc gia. An toàn tin tức mạng là điều kiện tiền đề để chuyển đổi số thành công. Sứ mệnh bảo đảm an toàn thông tin mạng cho chương trình chuyển đổi số quốc gia đã được trao cho Bộ TT&TT, Hiệp hội an toàn thông tin Việt Nam, các doanh nghiệp an toàn thông tin mạng Việt Nam, các doanh nghiệp công nghệ số, các chuyên gia an toàn tin tức Việt Nam. Chúng ta hãy cùng chung tay bảo đảm không gian mạng Việt Nam an toàn, lành mạnh.

Chúc các quý vị sức khỏe và niềm vui! Chúc Ngày An toàn tin tức Việt Nam được tổ chức thành công!

Xin trân trọng cảm ơn!

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, Hội thảo – Triển lãm quốc tế Ngày ATTT Việt Nam 2021, An toàn thông tin, Ngày An toàn thông tin Việt Nam,

Nội dung Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng phát biểu tại Hội thảo – Triển lãm quốc tế Ngày ATTT Việt Nam 2021 – Tin Công Nghệ được tổng hợp sưu tầm biên tập bởi: napmucmayintannoi.com. Mọi ý kiến vui lòng gửi Liên Hệ cho napmucmayintannoi.com để điều chỉnh. napmucmayintannoi.com tks.