Nga thử nghiệm đối phó với tình huống bị đối phương cô lập khỏi internet toàn cầu – Tin Công Nghệ

Kể từ năm 2019, các phố xá trên khắp nước Nga đã và đang thí nghiệm các cách thức ngắt mảng Nga của hệ thống internet (thường được coi là Runet) ra khỏi mạng kết nối toàn cầu rộng lớn hơn. Hầu hết các cuộc thử nghiệm diễn ra mà người dùng internet ở Nga không hề hay biết và chỉ được thông báo sau khi sự việc đã diễn ra.

Nga đang chuẩn bị cho 1 mạng “internet chủ quyền” riêng cho họ. Mạng này của Nga cũng khác biệt với hệ thống “Đại Tường lửa” của Trung Quốc.

Tổ chức đồng loạt các cuộc diễn tập liên quan đến Runet

Kể từ ngày 15/6-15/7/2021, Nga tổ chức một chuỗi diễn tập nhiều ngày để kiểm tra hoạt động hiệu quả của Runet – tờ RBC đưa tin như vậy dựa trên thông tin của group công tác infosec thuộc tổ chức phi doanh số Digital Economy (kinh tế số).

Tất cả các hãng viễn thông chính của Nga (MTS, Tele2, Beeline, Megafon, cũng như Rostelecom, Transtelecom và ER-Telecom Holding) tham dự vào cuộc thử nghiệm này. Theo các nguồn tin, hoạt động thí nghiệm nhằm kiểm tra xem Runet liệu có vận hành trong tình huống bị một quốc gia thù địch tấn công. Một nguồn tin nói với RBC rằng “khả năng ngắn kết nối về mặt vật lý đối với phần Nga của mạng internet toàn cầu đã được kiểm nghiệm”.

Đây không phải là lần thứ nhất tiên có những cuộc diễn tập như vậy. Hồi tháng 12/2019 các cuộc thử nghiệm mở đã được tiến hành ở Moscow, Rostov, Vladimir, và các thành phố khác của Nga để giúp các hãng viễn thông và các cơ quan của nhà nước kiểm tra mức độ bảo vệ dữ liệu cá nhân của các thuê bao điện thoại di động cũng như mạng lưới của các trung tâm năng lượng và tài chính và thiết bị công nghệ thông tin (IT) trước các mối đe dọa từ bên ngoài, cho dù là

tiến công mạng

(hack), cũng như để định vị xem liệu người ta có thể chặn lưu lượng liên lạc và tin nhắn, rồi định vị địa thế thuê bao.

Thứ trưởng Phát triển Số, Liên lạc, và Truyền thông Đại chúng Nga – Alexei Sokolov, phát biểu vào lúc đó: “Các cuộc kiểm tra cho biết nhìn chung, cả giới chức Nga và các hãng viễn thông Nga đều sẵn sàng phản ứng lại các nguy cơ và mối đe dọa đang nổi lên và bảo đảm hoạt động ổn định của mạng internet và mạng lưới viễn thông ở Nga”.

Việc thí nghiệm theo kế hoạch sẽ diễn ra cả trong năm 2020 nhưng đã trở nên hoãn lại do đại dịch Covid-19.

Vì sao Nga cần ngắt kết nối với internet toàn cầu?

Tháng 10/2017, sau 3 vụ tiến công lớn của hacker (tin tặc) ảnh hưởng đến nước Nga cùng một số nước khác, Tổng thống Nga Vladimir Putin huy động tăng cường an ninh của Runet tại 1 buổi họp của Hội đồng An ninh Nga.

Tổng thống Putin tuyên bố như sau: “Sự đột nhập từ bên phía ngoài và sự rò rỉ tư liệu điện tử trong ngành quốc phòng, hành chính công, cơ sở hạ tầng y tế, và tài chính có các hậu quả nghiêm trọng nhất… An toàn và ổn định của cơ sở hạ tầng của phân khúc Nga trong mạng internet phải được cải thiện”.

Một năm tiếp theo đó, vào tháng 12/2018, một nhóm các thượng nghị sĩ và hạ nghị sĩ Nga giới thiệu một dự luật về hoạt động tự trị của mạng Runet, về sau được gọi bằng nhiều cái tên như luật “bảo vệ Runet”, “Runet có chủ quyền”, và “cô lập Runet”. Một văn bản lý giải bảo rằng dự luật này tính tới các buộc tội về hack nhằm vào Nga và Chiến lược Không gian mạng Quốc gia của Mỹ được thông qua vào tháng 9/2018 mà theo những thượng nghị sĩ đã tái khẳng định nguyên tắc “hòa bình thông qua sức mạnh”.

Thực chất của luật này là tạo nên một cơ sở hạ tầng nội địa cấp phép mạng Runet tiếp tục hoạt động ngay cả những lúc Nga đã trở nên ngắt kết nối với những server (máy chủ) toàn cầu.

Bộ luật trên cũng quy định rằng cơ quan theo dõi truyền thông Nga Roskomnadzor và các nhà mạng sẽ kiểm soát dữ liệu trao đổi giữa những người sử dụng Nga và nếu cần thiết, không chuyển dữ liệu đó ra quốc tế và vô hiệu hóa hoạt động liên lạc nếu xuất hiện một nỗ lực truy cập các website có thông tin bị cấm.

Một điều khoản riêng rẽ trong luật cho phép các cơ quan chuyên môn của chính phủ và các hãng viễn thông triển khai diễn tập hàng năm.

Trước khi được ký, dự luật liên tiếp chịu sự chỉ trích, chủ đạo từ các nhà mạng và các công ty IT lớn. Theo họ, các yêu cầu này còn có thể dẫn tới đứt gãy các công ty viễn thông và internet. Dự luật cũng bị tổ chức quốc tế “Phóng viên Không biên giới” phê phán. Tổ chức này tuyên bố rằng bộ luật sẽ cấp phép Nga cắt đứt dòng chảy tin tức số bao giờ họ thích.

Thậm chí các chuyên gia của nhà nước Nga cũng chỉ trích dự luật này. Theo họ, các mối hiểm nguy mà luật này nêu không tạo nên mối dọa dẫm thực sự. Tuy nhiên, vào tháng 5/2019, Tổng thống Vladimir Putin đã ký phát hành luật này, có hiệu lực từ ngày 1/11/2019.

Trước các lời chỉ trích, Tổng thống Putin tháng 6/2019 đã lên tiếng: “Hầu hết các server được đặt ở nước ngoài… nên về mặt lý thuyết, nếu các server này bị tắt đi hoặc hoạt động của chúng bị cản trở theo một cách nào đó chưa rõ, chúng ta phải bảo hiểm sự vận hành tin cậy của mạng Runet. Thực sự đây chính là điều mà bộ luật nhắm tới. Chỉ có vậy thôi. Không hề có kế hoạch giới hạn nào hết”.

Mạng “Runet độc lập” sẽ vận hành như ra sao?

Tất cả các nhà mạng của Nga đang cài đặt thiết bị đặc biệt nhằm bảo đảm việc trao đổi dữ liệu không bị đứt quãng ở Nga trong tình huống luôn phải có phải tách nước này khỏi mạng internet toàn cầu.

Cơ quan Roskomnadzor có ý định thiết lập một đơn vị khống chế để giám sát thiết bị này và khả năng về các mối dọa dẫm từ bên ngoài.

Nếu các nhân vật trên không gian mạng có ngắt kết nối của Nga với các server toàn cầu, làm đứt quãng liên lạc điện thoại di động và truy cập internet dành cho công chúng, hoặc nhắm vào hạ tầng IT của các cơ sở trọng yếu, Roskomnadzor sẽ nắm quyền kiểm soát lưu lượng liên lạc nội địa.

Như đã nêu trên website Duma Quốc gia Nga, các lưu lượng trong không gian mạng sẽ được quản lý nhờ vào “các điểm trao đổi” đặc biệt – các cơ sở vật chất có các bộ “switch” giúp các mạng lưới của các đơn vị lớn, các nhà cung cấp internet, các nhà cung cấp dịch vụ lưu trữ và duy trì website, v.v. được kết nối với nhau và trao đổi lưu lượng nội bộ.

Ngoài ra, bên quan sát sẽ có khả năng độc lập chặn các website bị cấm ở Nga mà chẳng cần liên lạc với những nhà mạng tương ứng (nhiệm vụ này hiện được thực hiện theo yêu cầu của Roskomnadzor). Đồng thời, website của Duma Quốc gia nhấn mạnh rằng bộ luật không được soạn ra để chặn các mạng xã hội và nền tảng chia sẻ video như Twitter, YouTube, và Facebook. Nhưng vẫn còn để ngỏ một câu hỏi là làm ra sao để duy trì truy cập các website quốc tế khi mà toàn nước Nga đã bị ngắt khỏi mạng internet toàn cầu.

Roskomnadzor đã tỏ rõ vai trò của mình khi can thiệp vào các dịch vụ của nước ngoài. Hồi tháng 3/2021, cơ quan này đã làm chậm tốc độ truy cập vào mạng xã hội Twitter do mạng này sẽ không chịu gỡ nội dung bị cấm. Theo RBC, cơ quan giám sát đã thi hành điều ấy bằng chính thiết bị được lắp đặt nhằm tuân thủ luật về “Runet có chủ quyền”. Vào tháng 5/2021, Roskomnadzor mới dỡ bỏ một phần sự có hạn của họ đối với mạng Twitter.

Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Liên bang Nga Dmitry Medvedev vào tháng 2/2021 khẳng định rằng Nga đủ năng lực về công nghệ để ngắt kết nối với mạng toàn cầu. Tuy nhiên, theo các nhà mạng điện thoại di động, thiết bị ngắt kết nối vốn trục trặc đã phải tạm tắt đi vào tháng 3/2021 để phục hồi lại khả năng hoạt động của thiết bị đó. Hơn nữa, Bộ Truyền thông Nga cứ định kỳ lại đề ra các chỉ tiêu mới cho chuyện tối tân hóa thiết bị mà điều ấy có khả năng làm tồi tệ hơn uy tín liên lạc, theo MTS.

Đồng thời các nhà mạng không có sự chọn lựa nào khác ngoài việc tuân thủ các yêu cầu đó. Nếu phạm luật lần 1, họ sẽ bị phạt tới 1 triệu rúp (tương đương 13.600 USD), phạm luật lần 2 sẽ bị phạt tới 3 triệu rúp (tương đương 40.000 USD).

Khác biệt giữa “Runet chủ quyền” của Nga và “Đại Tường lửa” của Trung Quốc là gì?

Mikhail Klimarev – tổng giám đốc của tổ chức phi doanh số Hội Bảo vệ Internet, giải thích trên trang Znak rằng sự khác biệt nằm ở cấu trúc của hai thứ này.

Ở Nga, hệ thống lọc và quản lý lưu lượng được lắp đặt bên phía các công ty viễn thông, còn ở Trung Quốc, công nghệ khống chế kia được đặt tại “biên giới” với phần còn sót lại của thế giới. Facebook và các mạng xã hội phổ biến khác không hoạt động ở Trung Quốc, nhưng nếu hệ thống lọc bị hỏng hóc, internet vẫn vận hành được tại quốc gia này. Trong khi đó, Nga sẽ đối diện với quãng thời gian cách biệt với ngoài nước trong không gian mạng trên toàn quốc.

Klimarev lập luận: “Ngắt Google sẽ ảnh hưởng tới 30% website của Nga… Nền kinh tế sẽ bị giáng đòn một cách bất ngờ. Mọi thứ cũng có thể có thể sụp đổ: hệ thống y tế hoặc hệ thống khống chế ống dẫn khí gas, không dễ lường”.

Chính ông Dmitry Medvedev xác nhận ý kiến tương tự vào tháng 2/2021. Theo lời ông này, nếu Runet trở nên tự trị,  nó sẽ tạo nên các vấn đề lớn.

Theo VOV/Russia Beyond

internet, mạng toàn cầu, ngắt internet, ngắt kết nối với internet toàn cầu, Runet, mạng máy tính nội địa, mạng Nga, cô lập internet, tấn công mạng, hack, tin tặc, Đại Tường lửa,

Nội dung Nga thử nghiệm đối phó với tình huống bị đối phương cô lập khỏi internet toàn cầu – Tin Công Nghệ được tổng hợp sưu tầm biên tập bởi: napmucmayintannoi.com. Mọi ý kiến vui lòng gửi Liên Hệ cho napmucmayintannoi.com để điều chỉnh. napmucmayintannoi.com tks.